Działając na rynku jako przedsiębiorca, chcesz zaistnieć i pozostać w pamięci klientów oraz wyróżnić się w branży. Konkurencja jest spora. Aby oba te cele osiągnąć, wybierasz chwytliwą nazwę, pod którą będziesz działać. Najczęściej wybór pada pomiędzy unikalną nazwą, grafiką lub logo. Czy musisz ją rejestrować? Jak chroniona jest marka niezastrzeżona? Na te i inne pytania postaram się udzielić odpowiedzi.
Czym marka według przepisów.
Znak towarowy to Twój znak rozpoznawczy na rynku i w branży. Definicja ustawowa mówi, że może być to każde oznaczenie, które umożliwia odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe jest do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.
Innymi słowy jest to oznaczenie, które wyróżnia Cię na rynku, a ściślej mówiąc w Twojej branży i umożliwia klientom odróżnienie Twoich towarów i usług, od tych oferowanych przez Twoich konkurentów. Przed wejściem z marką na rynek zrób badanie znaku towarowego. Unikniesz dzięki temu ryzyka, że naruszysz prawa swojej konkurencji.
Czy nazwę firmy trzeba rejestrować?
Nie ma wymogu aby znak towarowy rejestrować. Wybór należy więc do Ciebie. Pamiętaj jednak, że decydując się na działanie bez formalnej rejestracji, utrudniasz sobie obronę swoich praw i przeciwdziałanie względem nieuczciwej konkurencji. W ten sposób stajesz się też celem trolli od znaków towarowych. Rejestrują oni na siebie marki, które nie są chronione i szantażują ich właścicieli wymuszając ich odkupienie.
Oprócz tego, jeśli swojej nazwy nie zastrzeżesz, może ona zostać skradziona. Tak – kradzież znaku towarowego jest możliwa! Może się do tego posunąć konkurent, były wspólnik lub pracownik. W takiej sytuacji, jeśli nie masz rejestracji, dochodzenie Twoich praw będzie wprawdzie możliwe, ale żmudne i czasochłonne.
Ochrona darmowa
Znak niezarejestrowany również korzysta z ochrony w pewnym ograniczonym zakresie. Jej podstawą są:
- kodeks cywilny;
- o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
- o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Taka darmowa ochrona, warunkowana jest tym, czy działałeś pod sporną marką jako pierwszy i obowiązuje raczej lokalnie.
Jeśli ktoś naruszy Twoje prawa lub zarejestruje Twoją markę na siebie, możesz próbować się bronić w oparciu o powyższe akty prawne. Wówczas w sporze jesteś zobowiązany do tego, aby przedstawić odpowiednie dowody na poparcie swoich argumentów. Muszą być one solidne, liczne, z datą pewną, wskazujące na to, że posługiwałeś się marką w zakresie spornych towarów lub usług na terenie całego kraju. Nie wystarczą tu więc pojedyncze faktury czy wystawione zlecenia. Musisz przygotować na prawdę solidną linię obrony.
Korzyści płynące z formalnego zabezpieczenia
Najprościej rzecz ujmując, rejestracja gwarantuje Ci wyłączność na używanie Twojej marki w celach komercyjnych. Taki monopol obejmuje branżę, w której działasz. Po zakończeniu procedury zgłoszeniowej, jako zwieńczenie rejestracji, urząd wydaje świadectwo. Jest to ozdobny dokument, który jednoznacznie będzie wskazywał, że to Ty jesteś właścicielem praw do zastrzeżonego znaku towarowego.
Jeśli ktoś będzie w branży się pod Ciebie podszywał lub zarejestruje Twoją markę na siebie, wystarczy, że podasz numer prawa ochronnego lub pokażesz świadectwo. W tym przypadku spada Ci z barków ciężar dowodowy. Urząd patentowy udzielając Ci rejestracji potwierdza przecież formalnie, że jesteś właścicielem znaku. Jeśli ktoś próbuje z niego korzystać, narusza Twoje prawo, które ma w rejestrze urzędu swój konkretny numer.
Świadectwem warto się chwalić!
Jeśli zdecydowałeś się zainwestować pieniądze i wysiłek w rejestrację, chwal się tym!
Najłatwiej możesz to robić stawiając przy swoim zarejestrowanym znaku towarowym symbol R w kółku. Dawniej kojarzył się on ludziom z oryginalnością. Jeśli widzieli R, to znaczy że towar jest „oryginalny”, czyli mówiąc potocznie „markowy”. 🙂
W rzeczywistości litera R pochodzi od słowa „Registered”, czyli „zarejestrowany”. Ma to więc przełożenie na jej realne znaczenie i funkcję. Zgodnie z prawem, może być ona stawiana tylko przy znakach towarowych, które uzyskały faktyczną rejestrację. Posługiwanie się R w kółku przy znaku niezastrzeżonym jest niezgodne z prawem!
Gdzie możesz zgłosić markę?
Ochrona znaku towarowego po rejestracji przypisana jest do konkretnego właściciela, towarów i usług, ale też terytorium. Wybór obszaru na jakim chcesz uzyskać ochronę powinieneś uzależnić od swoich planów biznesowych. Najczęściej wśród moich klientów wybór pada pomiędzy Polską i UE.
- Jeśli działasz lub planujesz działać lokalnie lub głownie na na terenie kraju – wybierz zgłoszenie w Urzędzie Patentowym RP (UPRP).
- Jeśli ze swoimi towarami i usługami planujesz wyjść poza granice Polski i masz klientów z całej Europy – wybierz zgłoszenie w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO).
- Jeśli swoje działania chcesz prowadzić jeszcze szerzej, czyli poza granicami UE, na innych kontynentach – takie zgłoszenie, obejmujące wybrane kraje, można przeprowadzić poprzez WIPO, czyli Światową Organizację Własności Intelektualnej.
Pomoc pełnomocnika
Jeśli nie jesteś pewien, czy możesz dokonać rejestracji lub nie masz pewności, czy zajmiesz się formalnościami we właściwy sposób – zgłoś się do rzecznika patentowego. On w pierwszej kolejności dokona oceny Twojej marki, może też przeprowadzić badanie jej zdolności rejestrowej. Sprawdzi jakie masz szanse na rejestrację, czy nie występują kolizyjne znaki wcześniejsze w Twojej branży. Zasugeruje też jak możesz swój znak dostosować do zgłoszenia. To on w Twoim imieniu będzie kontaktował się urzędem, pilnował terminów i monitorował, czy konkurencja nie zgłasza znaków podobnych.
Rzecznik patentowy jest specjalistą w swojej branży. Dzięki jego pomocy oszczędzasz nie tylko pieniądze (nie ryzykujesz kosztami nieudanego zgłoszenia lub sporu sądowego), ale przede wszystkim czas. Jako przedsiębiorca nie narzekasz przecież na jego nadmiar.
O rozwoju biznesu warto myśleć całościowo i planować kolejne kroki tak, aby cieszyć się bezpieczeństwem. Rzecznik patentowy jest właśnie od tego, aby przygotować dla Ciebie strategię ochrony, która będzie odpowiadała Twoim potrzebom.
